ورق گالوانیزه چیست؛ کاربرد و مزایای این ورق

ورق گالوانیزه چیست و به چه ورق‌ هایی گفته می‌ شود؟

ورق گالوانیزه در برخی از موارد با نام آهن گالوانیزه نیز شناخته می‌ شود. ورق‌ های فولادی با دو روش نورد سرد و گرم تولید و به بازار عرضه می‌ شوند. معمولا ورق‌ های نورد گرم، پس از تولید در یک فرآیند خاص، «گالوانیزه» می‌ شوند. به بیان دیگر، در فرآیند تولید ورق گالوانیزه، متخصصان یک لایه‌ نازک از جنس فلز روی (ZN) بر سطح خارجی ورق می‌ کشند.

گالوانیزاسیون یا روی‌ اندود‌ کردن، مقاومت ورق‌ های فولادی را در برابر زنگ‌ زدگی و خوردگی‌ های احتمالی افزایش می‌ دهد. روش‌ های گوناگونی برای روی‌ اندود‌ کردن ورق‌ های فولادی وجود دارد؛ در ادامه‌، به این موضوع بیشتر می پردازیم.

مراحل تولید ورق گالوانیزه یا گالوانیزاسیون کردن ورق فولادی، به شرح زیر است:

رایج ترین روش تولید ورق گالوانیزه، غوطه وری گرم است که در ادامه به مراحل آن می پردازیم.

1. آماده سازی سطح:

• چربی زدایی: ورق ها با محلول های قلیایی و برس های مخصوص شستشو داده می شوند تا هرگونه چربی، اکسیداسیون و آلودگی از سطح آنها پاک شود.
• شستشو: ورق ها با آب تمیز شستشو داده می شوند تا محلول های قلیایی باقی نمانند.
• اسیدشویی: اگر زنگ زدگی روی ورق ها وجود داشته باشد، با غوطه ور شدن در اسیدسولفوریک پاک و سپس دوباره با آب شستشو داده می شوند.
• فلاکس: ورق ها در محلول فلاکس روی-آمونیوم کلرید غوطه ور می شوند تا سطح آنها برای گالوانیزه شدن آماده شود.

2. گالوانیزاسیون:

• حمام مذاب روی: ورق ها در حمام مذاب روی با دمای حدود 450 درجه سانتی گراد غوطه ور می شوند.
• واکنش شیمیایی: روی مذاب با آهن سطح ورق واکنش می دهد و یک لایه آلیاژی تشکیل می دهد.
• لایه محافظ: پس از خارج شدن از حمام، روی سطح ورق با اکسیژن هوا واکنش می دهد و لایه محافظی از اکسید روی و کربنات روی ایجاد می شود.

3. عملیات نهایی:

• خنک سازی: ورق ها به آرامی خنک می شوند تا از ترک خوردن لایه گالوانیزه جلوگیری شود.
• بازرسی: ورق ها از نظر کیفیت و ضخامت پوشش گالوانیزه بررسی می شوند.
• برش و بسته بندی: ورق ها به ابعاد مورد نظر برش داده شده و بسته بندی می شوند.

ویژگی های ورق گالوانیزه

به طور کلی هزینه‌ نگهداری و تعمیر مربوط به ورق‌ های گالوانیزه، کمتر از سایر ورق‌ هاست. اما قیمت روز ورق گالوانیزه به دلیل مقاومت و استحکام بیشتر، بیشتر از سایر ورق های فولادی است. جوشکاری این ورق‌ ها به راحتی انجام می‌ شود و فرم دهی و شکل پذیری بالایی دارد (برخی از این ورق‌ها مطابق با میل مشتری، قابلیت انعطاف بسیار زیادی دارند). این ورق‌ ها، دارای ظاهری براق و باکیفیت هستند.

بهتر است بدانید که گاهی در جهت افزایش زیبایی و تزئین و افزایش سطح مقاومت، ورق گالوانیزه را رنگ می کنند.

جالب است بدانید که با انجام فرآیند گالوانیزاسیون، عمر مفید ورق‌ های فولادی تا 50 سال افزایش پیدا می‌ کند. همچنین، بازرسی و معاینه‌ فنی ورق‌ های گالوانیز شده، بسیار ساده‌ تر از سایر ورق‌ هاست؛ در نتیجه، اعتبار فنی این محصولات بیشتر از سایر ورق‌ های فولادی می شود.

ورق‌ های گالوانیزه در چه ابعادی تولید می شوند؟

کارخانه‌ های تولیدکننده‌ ورق‌ های فلزی، ابعاد و مشخصات ظاهری محصولات تولیدی خود را به صورت دقیق به خریدار اعلام می‌ کنند؛ انتشار این ابعاد از جهت های زیادی مهم است.

خریدار باید از این ابعاد اطلاع داشته باشد، تا بتواند با دقت بیشتری محصول مورد نظر خود را پیدا کند و در نهایت، بهترین استفاده را از آن داشته باشند. این مشخصلات برای معماران و مهندسان ساختمانی نیز کاربردهای فراوانی دارد. جدول استاندارد ورق های گالوانیزه به شکل زیر است:

کاربردهای ورق گالوانیزه

ورق‌ های گالوانیزه جز آن دسته از ورق‌ های فولادی هستند که مقاومت بسیار زیادی در برابر خوردگی و زنگ‌ زدگی دارند؛ در نتیجه، در مناطقی که رطوبت زیاد است یا در موقعیت‌ های آسیب‌ زا، از  این نوع ورق‌ ها بیشتر استفاده می‌ شود. به عنوان مثال، در ساخت کابینت‌ های آشپزخانه یا کانال‌ های تهویه‌ هوا و کانال‌ های خنک‌ کننده، از ورق گالوانیزه به وفور استفاده می‌ شود. موارد زیر، سایر کاربردهای ورق گالوانیزه هستند:

• ساخت انواع مخازن ساکن یا متحرک، مانند مخازن تانکرها
• ساخت سقف‌ ها و بدنه‌ سالن‌ های بزرگ یا سوله‌ های صنعتی و غیر صنعتی
• ساخت انواع تجهیزات آشپزخانه، مانند یخچال یا ماشین لباس‌ شویی
• ساخت انواع تابلوهای برق شهری یا صنعتی
• ساخت انواع پروفیل، لوله و محصولات فولادی گالوانیزه

مزایای ورق گالوانیزه

هر یک از ورق‌ های فولادی، کاربرد مخصوص به خود را دارند و در قسمت هایی از صنعت، بهترین انتخاب هستند؛ بنا بر این، شما باید بهترین ورق فولادی را برای کار خود پیدا کنید. مهم‌ ترین مزایای ورق فولادی، عبارتند از:

• سختی بسیار زیاد
• فرآیند ساده‌ تمیزکاری ورق
• هزینه‌ کمتر در ساخت و نگهداری
• 

• معایب ورق گالوانیزه

  در کنار مزایای قابل توجه ورق گالوانیزه، معایبی هم وجود دارد که باید قبل از استفاده از آن ها در نظر گرفته شوند. قیمت ورق گالوانیزه به دلیل فرآیند تولید پیچیده و مواد اولیه خاص، بیشتر از ورق‌ های فولادی معمولی است. جوشکاری ورق گالوانیزه به دلیل ایجاد گازهای سمی و دود مضر، نیازمند مهارت و تجهیزات خاص است. تنفس این گازها می‌ تواند به سلامتی جوشکار آسیب برساند.

  فرآیند گالوانیزاسیون می‌ تواند آلاینده‌ هایی را در هوا و آب آزاد کند که به محیط زیست آسیب می‌ رسانند. اگرچه که ورق‌ های گالوانیزه را می‌ توان رنگ‌ آمیزی کرد، اما به دلیل وجود لایه روی، چسبندگی رنگ به طور کامل تضمین نمی‌ شود و ممکن است در گذر زمان پوسته پوسته شود.

  ورق‌ های گالوانیز شده به دلیل وجود فلز روی، به طور کامل قابل بازیافت نیستند و فرآیند بازیافت آنها پیچیده‌ تر و پرهزینه‌ تر است. در برخی موارد، ضخامت پوشش گالوانیزه در سطوح مختلف ورق یکسان نیست که منجر به خوردگی موضعی و کاهش عمر ورق می شود.

  استفاده از این ورق ها در برخی مصارف مانند تانکرهای آب آشامیدنی به دلیل احتمال آلودگی آب، مناسب نیست. در فرآیند گالوانیزاسیون، ممکن است زوائد و برجستگی‌ هایی روی سطح ورق ایجاد شود که نیاز به برطرف کردن آنها وجود دارد. اگرچه ورق‌ های گالوانیزه از مقاومت بالایی برخوردارند، اما در برابر ضربه‌ های شدید ممکن است دچار آسیب و ترک خوردگی شوند. به دلیل وجود لایه روی، شکل‌ دهی ورق‌های گالوانیزه به خصوص در خم‌های تند، دشوارتر از ورق‌ های فولادی معمولی است.

  با وجود معایب ذکر شده، ورق‌ های گالوانیزه به دلیل مزایای متعددی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی، عمر طولانی و استحکام بالا، در بسیاری از مصارف صنعتی و ساختمانی کاربرد گسترده‌ ای دارند. انتخاب ورق گالوانیزه یا ورق‌ های دیگر به شرایط و نیازهای خاص هر پروژه بستگی دارد.

  کوتینگ در ورق گالوانیزه چیست؟

  کوتینگ یا درصد کوتینگ، مربوط به قطر لایه‌ روی بر سطح فلز است. به بیان دیگر، هر چقدر که میزان کوتینگ در ورق گالوانیزه بیشتر باشد، یعنی لایه‌ فلز روی ضخیم‌ تر است.

  در بازار، ورق‌ های گالوانیزه‌ متعددی وجود دارند که هر یک، توسط کارخانه‌ خاصی تولید شده‌ اند و درصد‌های کوتینگ متفاوتی نیز دارند؛ مثلا، کوتینگ ورق‌ های گالوانیزه که تولید شرکت‌ های هندی یا ژاپنی باشد، بیشتر از 170 است، در حالی‌ که درصد کوتینگ ورق‌ های چینی، چیزی حدود 100 تا 125 است. بنابراین کارخانه های تولید ورق گالوانیزه، روش ها و درصدهای کوتینگ متفاوتی دارند.

  ورق گالوانیزه چگونه تولید می‌ شود؟

  ورق‌ های فولادی با روش‌ های متفاوتی گالوانیزاسیون می‌ شوند. نکته اینجاست که هر روش، ویژگی‌ های خاصی به ورق تولید شده می‌ دهد و به مراتب کاربرد متفاوتی دارد. چهار روش زیر، مهم‌ ترین راه‌ ها برای روی‌ اندود کردن ورق‌ های فولادی هستند:

  • روش الکتروگالوانیزه (Electrogalvanization)

  با استفاده از جریان‌ های الکتریکی و محلول الکترولیتی سولفات روی، روش الکتروگالوانیزه عملی می‌ شود. ورق‌ های تولید شده با این شیوه، ضخامت کمتری نسبت به سایر ورق‌ های گالوانیزه دارند و معمولا در صنعت‌ های حساس‌ تری به کار می‌ روند. مثلاً در خودروسازی از ورق‌ های الکتروگالوانیزه استفاده می‌ شود. همچنین این ورق‌ ها، قابلیت رنگ‌ آمیزی بهتری دارند.

  • روش گالوانیزه گرم یا حرارتی (Hot-Dip Galvanizing)

  این روش با عنوان گالوانیزاسیون کلاسیک نیز شناخته می‌ شود. نحوه‌ انجام به این شکل است که ورق‌ های فولادی در یک استخر پر از روی، غوطه‌ ور می‌ شوند تا کاملا با روی، آغشته شوند. روی به همراه اکسیژن، به سختی بر سطح ورق می‌ چسبد؛ به بیان دیگر، پیوندی متالورژیکی بین فولاد و روی رقم می‌ خورد.

  مزیت این روش نسبت به سایر روش‌ ها، مقرون‌ به‌ صرفه‌ بودن آن است. البته به علت این که از تکنیک غوطه‌ وری برای روی‌ اندود‌ کردن استفاده می‌ شود، هر محصول فولادی در هر شکلی که باشد، امکان روی‌ اندود شدن را دارد. همچنین، گفتن این نکته خالی از لطف نیست که گالوانیزاسیون با روش حرارتی، همه‌ قسمت‌ های فولاد را به خوبی آغشته می‌ کند و استحکام مطلوبی به ورق فولادی می‌ دهد.

  • روش پیش گالوانیزاسیون (Pre-galvanization)

  روش پیش‌ گالوانیزاسیون، شباهت زیادی با روش گالوانیزه‌ گرم دارد. تفاوت این دو روش در این است که در پیش‌ گالوانیزه، ابتدا فلز با یک مایع، تمیز می‌ شود. سپس ورق برای گالوانیزاسیون در یک استخر پر از روی به شیوه‌ رفت و برگشت، روی اندودمی‌ شود. ورق‌ های پیش‌ گالوانیزه، یکپارچگی و یک‌ دستی بیشتری نسبت به روش گالوانیزه‌ گرم دارند.

  • روش گالوانیلینگ (Galvannealing)

  گالوانیلینگ روشی نسبتا زمان‌ بر و حساس است؛ در این شیوه، متخصصان، ورق‌ های فولادی را با دو روش گالوانیزاسیون گرم و گداختگی تولید می‌ کنند. نحوه‌ انجام این فرآیند به این شکل است که ابتدا ورق با روکشی از جنس عنصر روی پوشش‌ دهی می‌ شود، سپس در فرآیند کوره‌ های گداخته قرار می‌ گیرد. محصول این فرآیند، یک ورق آلیاژی (آلیاژی از روی و آهن) خواهد بود.

  گالوانیزاسیون، یکی از بزرگ‌ ترین ضعف‌ های فولاد را که مقاومت کم در برابر خوردگی است، جبران می‌ کند؛ گالوانیزاسیون با روش‌ هایی مانند شیوه‌ حرارتی، گالوانیلینگ یا پیش‌گالوانیزه انجام می‌ شود و هر کدام از این روش‌ ها، کاربرد و خاصیت خود را دارند. در این مطلب، به طور کامل در مورد ورق گالوانیزه، کاربرد و ویژگی‌ های آن صحبت شد. اگر سؤالی در این زمینه دارید، در بخش نظرات برای ما ارسال کنید.

•  

   ⚜️بازرگانی آهن آلات کسائی⚜️

  تلفن:061-35724525 الی 29

  تلفن همراه:09022136185

  09372908994

  آدرس:اهواز بازار آهن شرق خیابان اول پلاک 143

• اینستاگرام: ahankassai
•